Học trước rồi mới đi đầu tư (Educate yourself before investing)

Các bạn thân mến: Mời các bạn xem bài phỏng vấn về mua bán hàng hóa cơ bản (một kiểu đầu tư tài chính) và một chút về đầu tư tài chính nói chung.

Bản tiếng Anh của bài này tại:(You may read the English version of this story at:)

http://english.thesaigontimes.vn/Home/interviews/businesstalk/18089/

---
Ngồi trong lớp học rồi hãy lao vào đầu tư

Phỏng vấn ông Sebastien Lacroix, Giám đốc phụ trách Quan hệ Công nghiệp tại châu Á của Hiệp hội các Nhà phân tích Đầu tư thay thế (CAIA), trụ sở chính tại Amherst, Massachusetts (Mỹ). Ông đã đến TP. HCM trong một chuyến đi quảng bá cho Chứng chỉ CAIA, còn gọi là Chứng chỉ “Chuyên viên Phân tích Đầu tư thay thế”. Học viên ở gần 100 nước đã quan tâm thi lấy chứng chỉ này.

---
- Ông có thể cho biết đầu tư thay thế là gì?

Đầu tư thay thế gồm nhiều hạng mục như đầu tư bất động sản, hàng hóa cơ bản, quỹ phòng vệ và cổ phần tư nhân (*). Đó là những khoản đầu tư nằm ngoài các công cụ đầu tư truyền thống như cổ phiếu, trái phiếu.

- Hiện nay, loại đầu tư thay thế nào có thể mang lại hiệu quả nhiều nhất?

Hàng hóa cơ bản (dùng làm nguyên liệu sản xuất, chế biến như nông sản, khoáng sản, năng lượng) là loại đầu tư hấp dẫn nhất hiện nay, vì có thể bảo vệ nhà đầu tư khỏi lạm phát. Hơn nữa, so với các dạng đầu tư thay thế khác, hàng hóa cơ bản dễ bán hơn và thu được tiền mặt ngay. Vì thế hầu hết các chuyên gia đều cho rằng đây là loại đầu tư tốt nhất cho những ai muốn kiếm được tiền trong ngắn hạn.

-Chính xác thì những loại hàng hóa cơ bản nào đang được mua bán nhiều nhất?

Tất cả những gì liên quan đến thực phẩm như cà phê, bột mỳ, sữa. Sau đó là tất cả những gì liên quan đến năng lượng như xăng dầu, khí đốt.

- Còn vàng thì sao?

Nhiều người đầu tư vàng vì sợ lạm phát tăng. Tuy nhiên, triển vọng kinh tế hiện tại của châu Âu và Mỹ không khả quan lắm, vì thế mối lo về lạm phát ở châu Âu và Mỹ đang giảm đi. Và nhiều chuyên gia về đầu tư cho rằng giá vàng gần như đã chạm đỉnh, có thể chỉ tăng thêm chút ít nữa thôi. Hiện nay, nông sản và năng lượng được xem là những công cụ đầu tư tốt hơn vàng.

- Nhưng một số người cho rằng vàng sẽ chạm ngưỡng 5000 USD/ounce. Ông có tin vậy không?

Tôi không nghĩ vậy. Vào năm 2008, khi giá dầu thô tăng cao bất thường, một số người đã kỳ vọng giá dầu sẽ lên tới 250 USD/ thùng. Nhưng điều đó đã không xảy ra cho đến tận bây giờ. Chúng ta cũng đang chứng kiến điều tương tự đối với vàng.

- Vậy là nếu đầu tư thì nên đầu tư vào các loại hàng hóa cơ bản khác?

Tôi nghĩ, chỉ nên đầu tư vào những loại tài sản mà mình thích thú và hiểu rất thấu đáo. Trước khủng hoảng tài chính, nhiều người đã duy trì một danh mục đầu tư gồm các loại chứng chỉ rất phức tạp mà hoàn toàn không hiểu gì về chúng cả, theo phong trào. Vì vậy sẽ rất nguy hiểm nếu đầu tư theo đám đông; cần phải hiểu biết về những gì mình bỏ tiền vào.

- Trong trường hợp nói trên, sẽ rất rủi ro trừ phi đầu tư vào việc học hỏi trước ?

Đúng thế, khoản đầu tư tốt nhất là đầu tư cho bản thân mình. Rõ ràng là vậy. Đó là khoản đầu tư mang lại lợi nhuận cao nhất.

- Nhưng nhiều người lười biếng, không muốn học hành chi cả…

Tất nhiên, ngồi vào bàn học không thú vị cho lắm. Nhưng có một thành ngữ rất hay: “Không chịu gian khó thì sao thành công”. Muốn hiểu về thị trường tài chính và các công cụ đầu tư thay thế, ta phải sẵn sàng nỗ lực học tập. Có thể nghĩ như thế này: Nếu hầu hết mọi người lười biếng, trong khi tôi lại ra sức học hỏi, tôi sẽ có lợi thế vô cùng lớn so với những người lười biếng đó.

- Giao dịch hàng hóa vẫn chưa phát triển tại Việt Nam. Liệu những nhà đầu tư cá nhân người Việt Nam có nên tham gia các sàn giao dịch hàng hóa nước ngoài?

Khi đầu tư ra khỏi đất nước mình, ta cần xem xét đến cả các khoản phí nữa chứ không phải chỉ có lợi nhuận. Cần phải biết mình nhận được gì và phải chi trả những gì. Nếu khoản đầu tư mang lại 15% lãi nhưng chi phí lên 16% thì mình thua lỗ rồi còn gì.

- Như vậy là nên tìm một sàn giao dịch có mức phí tối thiểu? Ông có thể gợi ý giao dịch ở sàn nào không?

Nên tìm sàn có tính thanh khoản cao nhất. Bởi vì thị trường càng có tính thanh khoản cao, mức phí lại càng thấp. Mỹ là thị trường lớn nhất và có tính thanh khoản cao nhất. Tuy nhiên, đây chính là thị trường phức tạp nhất do có quá nhiều công cụ đầu tư. Tức cũng lại phải học hỏi thật kỹ trước khi đầu tư. Điều tồi tệ nhất có thể xảy ra là đầu tư một cách mù quáng.

- Sàn giao dịch hàng hóa ở Singapore hoặc Hồng Kông thì sao?

Trên thực tế, có sự cạnh tranh rất mạnh giữa Singapore và Hồng Kông. Cả hai đang tích cực xây dựng thị trường cho các sản phẩm tài chính phái sinh. Tuy nhiên, do Singapore và Hồng Kông đều là những lãnh thổ nhỏ nên tính thanh khoản không cao. Chính vì thế rất khó lấy lại tiền một khi đã đầu tư vào các thị trường này. Vậy nên, ngay cả ở những nơi đã phát triển, bạn phải hết sức thận trọng, cần nghiên cứu trước về tính thanh khoản của thị trường.

- Hãy sang một nội dung khác: Ông có đầu tư vào mảng hàng hóa cơ bản không?

Một cách gián tiếp thôi. Tôi đầu tư vào các doanh nghiệp liên quan đến hàng hóa cơ bản như công ty khai thác dầu, khí gas thiên nhiên hoặc vàng. Tôi nghĩ đầu tư theo cách này tốt hơn vì hàng hóa cơ bản lên xuống khá thất thường mà lại không có cổ tức. Cũng có nhiều người ưa chuộng hình thức đầu tư mang lại lãi hoặc cổ tức ổn định.

- Cá nhân ông thích cổ phiếu loại nào ?

Tôi tin rằng đòn bẫy tài chính rất nguy hiểm, nên tôi thích các công ty ít bị nợ. Khi cuộc khủng hoảng tài chính nổ ra cách đây ba năm, gây thiệt hại nặng nề cho nhiều doanh nghiệp thì các công ty có nợ thấp đã vược qua được, trong khi các các tập đoàn lớn nhưng nợ cao như ngân hàng Mỹ Lehman Brothers đã phá sản. Đó là lý do khiến tôi luôn quan tâm tới sự ổn định và các khoản nợ của một công ty và luôn tránh xa những công ty vay mượn quá nhiều.

- Vậy ông đã tìm ra được những công ty có nợ thấp?

Hiện nay, không có nhiều cơ hội trên thị trường: đầu tư vào những công ty như thế đòi hỏi nhà đầu tư phải có rất nhiều tiền nhưng lãi lại khá thấp. Tuy nhiên, tôi vẫn nắm giữ nhiều cổ phiếu của tập đoàn khoan dầu Ensco (Anh). Khủng hoảng tài chính là cơ hội tốt nhất để đầu tư vì mọi thứ rất rẻ và hồi đó tôi đã đầu tư nhiều vào tập đoàn này. Thêm một trong những công ty tôi đầu tư vào nữa là tập đoàn khai khoáng Teck Resources Limited (Canada). Lãi quả thật hấp dẫn: trong nhiều năm liền, luôn đạt từ 50%-100%. Bây giờ không còn được như trước nhưng tôi vẫn tiếp tục nắm giữ cổ phiếu công ty này. Theo tôi, không nên lúc nào cũng mua vào, bán ra và chịu phí; thay vì vậy thì nên để dành tiền cho các đầu tư dài hạn. Điều này sẽ giúp nhà đầu tư tiết kiệm được nhiều khoản phí.


---
(*) Quỹ phòng vệ - hedge fund, một loại quỹ đầu tư không bị quản lý quá chặt về mặt luật pháp, thu nhận một số rất ít nhà đầu tư giàu có. Hedge Fund thường rất linh hoạt trong chiến lược đầu tư.
Cổ phần tư nhân - private equity, hình thức góp vốn vào các doanh nghiệp tư nhân, với đặc điểm là nhà đầu tư chỉ rút được vốn sau 3-4 năm (thường được thực hiện sau khi doanh nghiệp lên sàn).