02 August 2008

Bệnh nhà báo

Các bạn thân mến:

Mời các bạn tham khảo một bài viết về bệnh nhà báo. Bài này của báo Tuổi Trẻ Cười, phát hành cách đây hơn một năm. Các bạn lớp PL, SGTT có thể xem đây như bài đọc thêm, bổ sung cho nội dung chúng ta đã thảo luận hôm 30.7 về làm báo có trách nhiệm và chuyên nghiệp.

Chúc tất cả vui.


Chẩn bệnh nhà báo!

TTC - Vai trò của nhà báo là góp phần phát hiện bệnh tật trong xã hội để công luận chữa trị. Nhưng bản thân một số nhà báo cũng mắc một vài căn bệnh mà tòa soạn TTC xin mạn phép chẩn bệnh, với mong muốn "nhà" nào lỡ có dính bệnh thì mau chữa cho sớm đặng thiên hạ nhờ...

1 - Bệnh "ngôi sao":

Triệu chứng chính: Luôn chứng tỏ ta đây là "sao bự " nên đi đứng nói năng phải khác người: Chỗ người ta mặc áo trắng thì mình chơi áo đen, chỗ người ta vui thì mình làm mặt quạu; hội họp thường đi trễ để gây chú ý; phát biểu hay gây sốc để "tạo dư luận"; lúc nào cũng tỏ ra bận trăm công ngàn việc nhưng thực ra chẳng có việc quái gì; đặc biệt rất khoái bon chen chỗ "người sang" để lấy hơi!

2 - Bệnh "chảnh":

Triệu chứng chính: Ở "cỡ" nào đấy thì mới mời mình viết bài được. Muốn viết phải kèm một số "điều kiện chuyên môn" đặc biệt (đưa đón, ăn ở…) sao đấy cho nó tương xứng với "tầm vóc vĩ đại" của mình. Phải là vấn đề tầm cỡ quốc gia đại lục, hay nho nhe ẵm giải báo chí gì gì đấy thì mới động đậy ngón tay rớ tới; còn dạng nhãi nhép ruồi muỗi thì dành cho bọn phóng viên tép riu!

3 - Bệnh "nổ" :

Triệu chứng chính: Đi phỏng vấn, làm việc thì nhảy xổ vào họng người ta để khoe khoang kiến thức! Dốt ngoại ngữ thì khoái xổ tiếng bồi, dốt… toàn diện thì lại hay nói chữ. Luôn quảng cáo về mình mọi lúc mọi nơi. Đặc biệt, thích văng miểng trong các hội thảo, họp báo bằng cách hỏi những câu theo kiểu "mít đặc" để người ta tắc tị, nhằm chứng tỏ ta đây thuộc hàng kiệt xuất…

4 - Bệnh "phong bì":

Triệu chứng chính: Hoạt động tác nghiệp luôn theo… tiếng gọi phong bì! Đánh hơi được mùi họp báo, giới thiệu sản phẩm, ra mắt thương hiệu… ở đâu là nhào ngay tới, bất kể người ta có mời mình không và tréo cẳng ngỗng lãnh vực. Đi quan hệ cơ sở chủ yếu là để kiếm chác quảng cáo, ăn hoa hồng. Nặng hơn nữa là ra giá với doanh nghiệp nếu muốn được lên bài!

5 - Bệnh báo lớn:

Triệu chứng chính: Bệnh này chỉ xuất hiện ở một số phóng viên những tờ báo lớn. Luôn nhìn "lũ" đồng nghiệp báo be bé bằng nửa con mắt, chỉ đáng xách dép mình. Đi đến đâu rải danh thiếp đến đó cho "chúng nó hãi", luôn nhấn mạnh ta đây là báo đại gia, phải được hưởng "đặc quyền" so với báo khác. Nhiều "nhà" còn dựa vào uy báo mình để quấy nhiễu cơ sở, trục lợi kiếm chác…

6 - Bệnh "chơi nổi":

Triệu chứng chính: Đối tượng mắc bệnh là những "nhà" còn trẻ nhưng có lối cư xử rất… láo! Thường có những hành động gây khó chịu cho người khác: Hội họp thì cỡ "cơm cháy" mới mò tới, đi đứng nghênh ngang, mặt mày vênh váo, trang phục thì dị hợm: Kính đen sùm sụp, quần lủng lỗ, áo te tua… Tai thì lúc nào cũng có nút bấc (headphone) đính kèm, còn tay thì tí toáy bấm nhắn tin liên tù tì…

7 - Bệnh "Sở Khanh":

Triệu chứng chính: Xuống cơ sở thì ừ ừ gật gật, hứa lèo hứa cuội nhăng nhít đủ thứ về "sức mạnh báo chí" để cho được việc. Sau khi moi móc, khai thác cơ sở cạn kiệt để phục vụ cho một mục đích khác của mình thì "tịt" giao quan hệ theo kiểu "tình nghĩa đôi ta chỉ thế thôi", gây mất uy tín cho tờ báo…

8 - Bệnh "hoang tưởng":

Triệu chứng chính: Có khả năng sáng tác ra chuyện… tưởng thật! Không đi thực tế nhưng cứ viết "kịch bản" vanh vách đến từng chi tiết qua "tường thuật trực tiếp" của đồng nghiệp khác, do "suy luận lô-gíc" hoặc theo một số "qui luật tình cảm"! "Tài năng" này nếu không sớm được chấn chỉnh thì có khả năng làm báo sập tiệm theo khả năng hoang tưởng của bệnh nhân!

9 - Bệnh chôm chỉa:

Triệu chứng chính: Rất siêng năng sục sạo trên mạng internet, cần cù truy tìm các báo ngành ngang ngành dọc, báo địa phương heo hút, tạp chí chuyên ngành xa lắc xa lơ… để chôm chỉa thông tin về xào nấu, chế biến thành "đại tác phẩm" của mình với ý đồ gây chấn động dư luận! Khi bị phát giác thường đổ thừa cho… lòng đam mê nghề nghiệp phát tiết quá độ gây… cầm nhầm !!!

10 - Bệnh làm biếng:

Triệu chứng chính: Suốt ngày cứ mải ôm ấp ý tưởng về một "đại xuất phẩm" báo chí "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu" nên không có cảm hứng với các đề tài xoàng xĩnh! Luôn tỏ ra có nhiều bức xúc với cơ quan không biết trọng dụng "nhân tài"! Hoạt động chính là đi dự hội nghị hoặc đi thực tế… nước ngoài với các doanh nghiệp cỡ bự, sau đó cho ra đời các tác phẩm quảng cáo cho doanh nghiệp!

11 - Bệnh "khoái hù":

Triệu chứng chính: Sử dụng danh xưng nhà báo như là "chất bôi trơn" cho mọi vấn đề rắc rối lớn nhỏ của cá nhân. Rất thích lớn tiếng tự xưng "Ta đây, nhà báo" trong bất cứ tình huống nào cần giải quyết… ưu tiên! Đặc biệt, cực kỳ khoan khoái chứng tỏ "quyền lực" ở những nơi mà "người trần mắt thịt" bó tay như các cơ quan công quyền, công an, y tế…

T.N.

Tuổi Trẻ Cười

Thứ Sáu, 06/07/2007

4 comments:

Le Tham Bao Nhan Dan said...

Bệnh của nhà báo hoàn toàn có thể chữa trị. Một số quốc gia dùng thu nhập cao, một số quốc gia khác dùng luật. Ở nước, cần kết hợp cả hai biện pháp trên cộng với việc khơi dậy niềm tự hào dân tộc, bệnh sẽ bớt.Muốn có nền tảng đó thì nhà báo phải có học, vì vậy cái gốc của vấn đề vẫn là văn hoá.

Gatebeepers said...

Cảm ơn em.

lê vân 16/02 /1985 said...

bệnh viện Từ Dũ dán bài báo này ngay hành lang bệnh viện. Có lần e đi viết bài wa nhìn thấy. Hihi, hình như họ cố tình trưng lên để chọc tức các nhà báo nhớn đó thầy ui :P

Gatebeepers said...

Cảm ơn em Vân đã cho biết thêm thông tin.